Guuëks
Oploemek és e ge-uucht va Guuëk. Doeë stoeët 't kastieël van den barong. 't Es verlei-e joeër verkocht...
Deis triestege iestoure és doeë gebuid ien deisémber van 't joeër 1918. Den uirlog was nog moeë drâ wééke gedoeën. Oeën de kant van de wég en achter d' ôg lôgen nog uuëpen meniêse: obuusn én kougels én granâtn. De Dosje â-en dat allemoeë achtergeloeëtn...
Vier joenges van Oploemek woeërn oeën 't speiln ien de wâ va Stâf Ruuëzelèèr réchtouver 't èùs va Petrus Wijns. Dat és woeë da naa café De Populier és.
Doeë woeërn de twieë gebruûrs Wijns Jan-Baptist (13) en August (12), ne gebuûrejoeng August Van Eeckhoudt (13) èùt Oploemek én nog ne joeng èùt Geluwe, Omer Vanhalst (13).
Ge vrôgt a meskiên af wat da ne joeng va Geluwe ien Guuëk komt doeng?
Awél, Geluwe lèè ket teigen Iêpern én ien '17 zôg den Dosj oê dat de Iengelske uile gerieëd mokn vui ne gruuëtn oeënval. 't Zou der stèùven. Doeëroem dei-en de Dosjke ien de streik van Iêpern duûzende ménsjke verèùzn noeë iê ien Brôbant.
Dei vier joenges woeërn op de zésn deisémber, op Sienjtj Nekloeës, ien de wâ va Stâf Ruuëzelèèr oeën 't speiln. En wad ei-e ze? Ze sleigen obuusn de kop af. Mei 't poejer koeste skuuën viêwérk môken...
Stâf Wijns, den bruûr van Jan-Baptist en August, stont oeën de bolje van de wâ te loenken noeë dei vier joenges. Aj was al ieëntwienjtjeg joeër. Dei vier zôtn alle vier bâ-ieën op uile kniênn noeë iet te loenken.
Al mei ne kieë oemplofn dei obuus. De vier joenges woeërn op slag duuëd. Stâf zôg et gebuirn. Aj ropn de duuë joenges op én dreig ze noeër èùs...
't Was ne zwoeëre slag vui vader Petrus: ieëst â 'n z'n vraa Marâns verlourn én naa twieë va z'n zeive joenges.
Zuuë 'n maluirn viêln iê reigelmoeëteg vui. Kienjere spéljn mei meniêse. Gruuëte ménsjken probeirn et kouper te verkuuëpen.
Ieën wèèk tervuirn zén der ien Gouteriengen, ien Késter, op dezelde maniêr drâ joenges oeën de kant gekommen: ne joeng van 13, ieëne va 14 én ieëne va 17. 't Gebuirn op den ieësn deisémber van 't joeër '18 oem ieënenalf ien 'n achternoên tuusken de Viêrbérgen én Gouteriengen...