Artikel
Hans VANDEWEGHE
Is dat niet al te veel drukte, vraagt u zich ongetwijfeld af. Ten slotte gaat het om een provinciale administratie die men hooguit één keer in een mensenleven nodig heeft. Neen, zeggen de betrokkenen, want ook daarin komt verandering.
Onmiddellijk na het tot stand komen van de St-Michielsakkoorden, waardoor Brabant zou opgedeeld worden in twee volwaardige - een Vlaamse en een Waalse - provincies, lieten provincieraadsleden de eerste ballonnetjes op. Leuven was centraal gelegen, daar was iedereen het over eens, maar centraal in Brabant heeft niet dezelfde betekenis als centraal in pakweg West-Vlaanderen.
Konkreet: iemand van Halle naar Leuven laten komen voor een provinciale bagatel, was niet netjes. Dat iemand van St-Denijs (onder Kortrijk) bijna zestig kilometer moet rijden om in Brugge aan zijn provinciale trekken te komen, daar kraaide nog nooit een Westvlaamse haan naar. Maar goed, het zou opportuun zijn om het westen van Vlaams Brabant een gedekoncentreerde provinciale dienst te installeren. Dat zei bestendig afgevaardigde Jan Anthoons op 2 oktober 1992.
Het spel zat niet meteen op de wagen, aldus deze Pajotse provinciale mandataris uit Oetingen bij Gooik. Hij herinnert zich dat de meerderheidspartijen in de provincieraad - CVP,SP en VLD - het vrij vlug eens waren over geografische en demografische criteria die moesten spelen. Op grond daarvan werd voor het eerst Dilbeek naar voren geschoven. Tegelijk werd het begrip provinciale antenne gelanceerd.
DAT WERKTE ALS een rode lap op een deel van de bevolking van de gemeenten ten westen van Brussel. Die zagen geen graten in een tweede antenne in hun regio. Dat was pas van het goede teveel. Ten slotte had St-Pieters-Leeuw nog maar pas een driehonderd meter hoge BRT-zendmast ongevraagd cadeau gekregen. De reakties waren nogal heftig en hielden niet op, zelfs niet nadat enkele provincieraadsleden de betekenis van het begrip "antenne als metafoor hadden uitgelegd in de pers. Waarop de politiek maar wijselijk besloot de goedgevonden naam "antenne af te voeren en de veel minder symbolische omschrijving "provinciaal kantoor te adopteren.
Om een lang verhaal kort te maken, Dilbeek was na een tijdje niet meer de kandidaatstad van alle provincieraadsleden. De bestendig-afgevaardigden van de partijen zagen de grote fusiegemeente "Dilbeek, waar Vlamingen thuis zijn - bestaande uit Dilbeek zelf, Groot-Bijgaarden, St-Martens-Bodegem, Schepdaal, Itterbeek en St-Ulriks-Kapelle - nog wel zitten, maar enkele lokale partijfunktionarissen hielden er een andere mening op na.
DIT WEKT heftige emoties op bij Jan Anthoons. "In dit apeland moet alles gepolitizeerd worden. Bovendien denken sommige politici dat hun gemeente het centrum is van de wereld. Neem een kaart en trek een denkbeeldige lijn langs het arrondissement Halle-Vilvoorde en zoek daarvan het centrum. Dilbeek is pal in de roos. Volgen Anthoons zijn de anderen ziende blind. Die behoren vooral tot de SP-fraktie. Zij hebben het niet unaniem begrepen op het CVP-bolwerk Dilbeek, waar senator en ex-burgemeester Achille Diegenant volgens één betrokkene zijn slag zou willen thuishalen.
Diegenant: "De partijen hebben objektive criteria gehanteerd. Bevolkingskoncentratie en bereikbaarheid zijn daar twee van. Precies, bereikbaarheid. Maar die is in Dilbeek niet optimaal. Er passeert ergens in één van de deelgemeentes een trein, maar daar blijft het ook bij. Dat argument hoorden we uit Vilvoordse hoek, waar men wijst op de bereikbaarheid van de eigen gemeente per trein. Vilvoorde, waar ook de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij gevestigd is, is één van de steden die Dilbeek naar de kroon steekt.
Anthoons: "Belachelijk. Vilvoorde ligt dichter bij Leuven dan bijvoorbeeld Tienen. Moeten we daar dan ook een antenne oprichten, waarna Aarschot en Diest er ook één zullen vragen?
Als het zo verder gaat, zie ik onze antenne er niet eens komen. Het criterium "bereikbaar per openbaar vervoer hanteren, is volksverlakkerij. Alleen Brussel is bereikbaar voor iedereen, maar daar kunnen we niet blijven. Het grootste kultureel centrum van Halle-Vilvoorde ligt in Dilbeek. Dat er geen trein stopt aan de voordeur van de Westrand, heeft nog geen fan van Will Tura belet daar te komen. "Naast Dilbeek en Vilvoorde - op geografische criteria beoordeeld mag die stad geen kans maken wegens te dicht bij Leuven - houdt ook Halle nog ijzers in het vuur. Ook daar is een lokaal provincieraadslid van de SP erg aktief en wijst op de betere bereikbaarheid per openbaar vervoer.
ANTHOONS WORDT er wanhopig van. De "antenne is zijn kind en dreigt nu in oeverloze diskussie te verzuipen. "We hebben zelfs al een mooie plek voor ons provinciaal kantoor. Waar het vroegere stadhuis van Dilbeek stond, is nu ruimte. Op één kilometer van de Brusselse ring en 100 meter van het busstation. Niemand binnen de partijen durft zijn verantwoordelijkheid opnemen. Niemand pleit ook voor Dilbeek omdat geen enkel provincieraadslid uit die gemeente komt. Toch blijf ik erbij dat Dilbeek de enig mogelijk lokatie is voor een gedekoncentreerde provinciale antenne. Ik blijf de partijen aanspreken en hoop dat er een akkoord uit de bus komt, zodat we onze energie aan andere zaken kunnen besteden.
Of zon akkoord dan ook met een beslissing zal gehonoreerd worden, moet nog afgewacht worden, want de hele diskussie die nu wordt gevoerd en die lokaal nogal wat emoties genereert, is eigenlijk overbodig.
Was het niet Louis Toback himself, die op een parlementaire vraag van senator Hasquin (PRL) antwoordde dat alle beslissingen betreffende de nieuwe provinciale infrastrukturen aan de nieuw te verkiezen provincieraden toekomen? Tobback antwoordde daarmee op een vraag of het eigenlijk wel kon dat de huidige bestendige deputatie al volop gebouwen kocht en huurde in Leuven.
De tweede zondag van oktober van dit jaar wordt in de schaduw van de gemeenteraadsverkiezingen ook voor de provincies gestemd. Op 2 januari 1995 worden de nieuwe provincieraden geïnstalleerd.
Met de opsplitsing van de tot op vandaag in de Brusselse Eikstraat gevestigde provinciale diensten, wil men aan een nieuw elan werken. Hoe dat precies in zijn werk zal gaan, is niet helemaal duidelijk want de provinciale administratie is na de federale, regionale en gemeentelijke diensten eigenlijk maar een meeloper die je in een doorsnee burgerbestaan zelden of nooit nodig hebt. "Enkele diensten die nu verdeeld zitten over verschillende lokaties in Brabant kunnen we groeperen in ons provinciaal kantoor," maakt Jan Anthoons zich sterk. "Het gaat over twintig werknemers. Tegelijk willen we een nieuwe imago opbouwen. Zeg maar een nieuwe huisstijl, kompleet met dienst en balie. Heel wat diensten die onze provincie kan leveren, zijn tot op heden niet gekend. Zo stellen wij bijvoorbeeld technische assistentie ter beschikking voor mensen die een optreden willen organizeren. Van spots tot geluidsversterking kan men komen ontlenen. Het zou zonde zijn mocht dit door die absurde diskussies straks niet kunnen.